Skip to main content
Contribution to Book
Küresel Şirketlerin Yaptırımları Karşısında Rusya’nın Geliştirdiği Baş Etme Stratejileri
2. Uluslararası Hitit Güvenlik Çalışmaları Kongresi Bildiri Kitabı (2022)
  • Muhammet Negiz
Abstract
Bu araştırmanın amacı, 2022 yılında Ukrayna’ya askeri müdahalede bulunan Rusya’ya yaptırım uygulayan ülke ve şirketlere karşı Rusya’nın geliştirdiği baş etme stratejilerini uluslararası işletmecilik perspektifinden ele almaktır. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gerilimin güvenlik alanıyla birlikte ekonomi ve iş dünyasında da önemli yansımaları olduğu görülmektedir. Çok sayıda ülke ve şirketin Rusya’nın saldırgan tutumunu kınadığı, küresel birçok şirketin Rusya pazarından çıktığı ya da ülkedeki faaliyetlerini askıya aldığı bilinmektedir. Benzer bir senaryonun 2014 yılında Kırım’ın ilhakı sonrasında da yaşandığı ve Rusya’nın uluslararası toplumun ciddi yaptırımlarına maruz kaldığı hatırlanmaktadır. Araştırmalar Rusya’nın bu süreçte yaşadığı tecrübeyi üretim ve teknolojide yerliliği artırma konusunda fırsata dönüştürdüğünü göstermektedir. Ukrayna müdahalesi sonrasında Rusya’nın yaşanan gelişmeleri benzer şekilde avantaja dönüştürerek daha da güçlenebileceği tartışılırken yaptırımlara karşı geliştirdiği baş etme stratejileri de dikkat çekmektedir. Bu stratejilerin geliştirilmesi bir yandan önceki tecrübelere göre çok daha büyük çaplı yaptırımların uygulanması ile diğer yandan küreselleşen ekonomi ve bağımsızlaştırılamayan ticari faaliyetler ile ilişkilendirilebilmektedir. 
Rusya’ya uygulanan yaptırımlara karşı geliştirilen baş etme stratejilerinin Rus devleti tarafından desteklendiği bilinmektedir. Örneğin yeni bir ticaret rotasının belirlenmesi, ki bu rotanın Güneydoğu Asya ve Ortadoğu üzerinde olması beklenmektedir, Rus Devleti tarafından yürütülen bir proje olduğu belirtilmektedir. Küresel finans sisteminin ülke nezdinde bağlayıcısı olan ulusal finans sistemi için Rusya Merkez Bankası tarafından geliştirilen Mir Kart  uygulaması diğer bir baş etme stratejisi olarak dikkat çekmektedir. Uluslararası para akışının devamlılığını sağlamak üzere Rusya için geliştirilen SPSF’nin (System for Transfer of Financial Messages), SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) sisteminin alternatifi olduğu görülmekte, Şangay İşbirliği Örgütü’ne bağlı ülkelerin bu sisteme davet edildiği bilinmektedir. Kripto para ile uluslararası transferlerin gerçekleştirilmesine yönelik uygulamalar, bu süreçte güncel teknolojik gelişmelerin de takip edildiğini göstermektedir. Ödeme sistemleri adına geliştirilen uygulamalardan bir diğeri çevre ülkelerin bankaları aracılığıyla banka kartı elde etmeye dayanmaktadır. Kazakistan, Özbekistan, Belarus gibi ülkelere banka hesabı açmak için düzenlenen turların olması, bu uygulamanın “kart turizmi” olarak anılmasına neden olmaktadır.

Finansal piyasalarda para akışını sağlamaya yönelik çabalar, Rusya ile ticari faaliyetlerin sürdürülebilmesi adına da gösterilmektedir. Ticari uygulamalardan birinin, Rusya’ya ürün ve hizmet ihraç etmeme kararı alan ülkelerden gerekli tedariği sağlamak için paralel ithalat yollarının geliştirilmesine yönelik olduğu görülmektedir. Bazı ülkelerin, yeni ithalat rotalarında merkezi konuma yerleştirilmesi yoluyla “transit hub” haline geldikleri bilinmektedir. Bu uygulamaların bir adım ötesinde ise, çevre ülkelerde vatandaşlık alınması ve kurulan şirketler vasıtasıyla Rusya’ya ticari mal girişinin sağlanması adına yürütülen çalışmalar yer almaktadır. Rusya tarafından uygulamaya geçirilen bu stratejilerin tamamının uluslararası işletmeleri olumlu ya da olumsuz etkileyeceği öngörülmektedir. Bu anlamda Rusya-Ukrayna meselesinin uluslararası işletmecilik disiplini adına da yakından takip edilmesi, sürecin özellikle yeni ticaret yolları üzerinde bulunan ülkelerdeki şirketler açısından irdelenmesi gerektiği düşünülmektedir. 
Keywords
  • Uluslararası İşletme,
  • Küresel Şirket,
  • Baş Etme Stratejileri,
  • Rusya,
  • Ekonomik Yaptırım
Publication Date
Winter December 9, 2022
Citation Information
Negiz, M., & Kalkan, N., (2022). Küresel Şirketlerin Yaptırımları Karşısında Rusya’nın Geliştirdiği Baş Etme Stratejileri. 2. Uluslararası Hitit Güvenlik Çalışmaları Kongresi, Çorum, Türkiye, 9 - 11 Aralık 2022 (pp.177-178). Çorum, Türkiye
Creative Commons License
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons CC_BY International License.